ประวัติภาควิชาเภสัชวิทยา

         ภาควิชาเภสัชวิทยาในระยะเริ่มแรกนั้นยังไม่มีอาจารย์ประจำภาควิชา มีแต่รักษาการหัวหน้าภาคฯ คือ ศ.พ.ท.น.สพ. หลวงชัยอัศวรักษ์ หลังจากนั้นในปี พ.ศ. 2485 เมื่อมีสัตวแพทยศาสตรบัณฑิตจบเป็นรุ่นที่ 2จึงมีอาจารย์ประจำภาควิชาคนแรกและดำรงตำแหน่งหัวหน้าแผนกเภสัชวิทยาด้วย คือ อาจารย์ น.สพ. ม.ร.ว.ชนาญวัต เทวกุล การเรียนการสอนวิชาเภสัชวิทยาในระยะแรกเป็นการเรียน Materia Medica ตามแบบอย่างของประเทศอังกฤษและได้รับความร่วมมือจากคณะเภสัชศาสตร์ ช่วยสอนด้านเภสัชกรรมหรือการปรุงยา เมื่ออาจารย์ ม.ร.ว. ชนาญวัต เข้ามาเป็นอาจารย์จึงได้มีการปรับเปลี่ยนให้มีวิชาปฏิบัติการมากขึ้น และรับอาจารย์ที่จบเภสัชศาสตร์คืออาจารย์สุพิศ (ถมังรักษ์สัตว์) จินดาวณิค เข้ามาช่วยทั้งการสอนเภสัชกรรมและการปฏิบัติการด้านสรีรวิทยาและเภสัชวิทยา ต่อมาอาจารย์สุพิศย้ายไปสอนวิชาชีวเคมีซึ่งสังกัดภาควิชาสรีรวิทยา  ประมาณปี พ.ศ. 2499 เมื่ออาจารย์ ม.ร.ว. ชนาญวัต ได้รับการติดต่อไปช่วยสอนวิชากายวิภาคศาสตร์ ที่คณะวิทยาศาสตร์ อาจารย์จึงได้ย้ายสังกัดและมีความก้าวหน้าในราชการเรื่อยมาจนเกษียณอายุในตำแหน่งศาสตราจารย์

อาจารย์ น.สพ.ประสงค์ เตมียาจล, M.R.C.V.S.* เข้ารับตำแหน่งอาจารย์ประจำ และดำรงตำแหน่งหัวหน้าแผนกเภสัชวิทยาเป็นลำดับถัดมา จนเกษียณอายุราชการในตำแหน่งศาสตราจารย์เมื่อปี พ.ศ. 2511 ระยะนี้ภาควิชาฯได้รับโอนบุคลากรจากกรมปศุสัตว์เข้าดำรงตำแหน่งอาจารย์โทเมื่อปี พ.ศ. 2510 คือ อาจารย์ น.สพ.ดานิษ ทวีติยา-นนท์ โดยมีรักษาการหัวหน้าภาควิชาฯคือ ศ. มานิต พยัคฆนันทน์ ผู้ซึ่งดำรงตำแหน่งหัวหน้าภาควิชาสัตวบาลในขณะนั้น เมื่อ ศ.มานิต พยัคฆนันทน์ เกษียณอายุราชการ อาจารย์ ดานิษ ซึ่งต่อมาได้รับทุนไปศึกษาณ ประเทศเดนมาร์ค และได้รับ Cert. in Vet Pharmacology จาก The Royal Agriculture and VeterinaryCollege เข้ารับตำแหน่งรักษาการหัวหน้าภาควิชาฯอยู่ช่วงหนึ่ง ก่อนดำรงตำแหน่งจริงใน ปี พ.ศ. 2516 จนถึง2526 และอีกช่วงหนึ่งระหว่างปี พ.ศ. 2531 – 2535 อาจารย์ดานิษถึงวาระเกษียณอายุราชการในตำแหน่งรองศาสตราจารย์เมื่อปี พ.ศ. 2540 ในช่วงเวลาที่ อ. ดานิษ ดำรงตำแหน่งหัวหน้าภาควิชา ได้ดำเนินการให้มีการเปลี่ยนแปลงการเรียนการสอนตามหลักสูตรที่พัฒนาขึ้นโดยแบ่งการเรียนการสอนวิชาเภสัชวิทยาเป็นเภสัชวิทยาทั่วไปและเภสัชวิทยาทางสัตวแพทย์มีการแยกหน่วยกิตบรรยายและปฏิบัติอย่างชัดเจน แต่ยังรวมอยู่ในวิชาเดียวกัน มีการทดลองในห้องปฏิบัติการ และนำนิสิตออกภาคสนามทั้งการฝึกปฏิบัติบริหารยาในปศุสัตว์ชนิดต่างๆ และการเยี่ยมชมโรงงานยาเช่นที่เคยปฏิบัติมา และในระยะต่อมาได้แยกวิชาเภสัชวิทยาทั่วไปออกเป็น 2 วิชาคือ ภาคทฤษฎี (เภสัชวิทยา 1) และภาคปฏิบัติ (เภสัชวิทยา 2) โดยยังคงวิชาเภสัชวิทยาทางสัตวแพทย์ไว้ในชื่อเภสัชวิทยา 3 และเพิ่มวิชาพิษวิทยาเข้ามาในหลักสูตร  นอกเหนือจากรายวิชาที่เพิ่มขึ้น จำนวนอาจารย์ในภาควิชาก็เพิ่มมากขึ้นตามจำนวนปีที่ผ่านไป ดังนี้

พ.ศ. 2516 - อาจารย์ น.สพ.สมเกียรติ ทาจำปา เข้ารับราชการ ซึ่งต่อมาได้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกจากประเทศเยอรมัน เคยดำรงตำแหน่งหัวหน้าภาควิชาฯ ในช่วงปี พ.ศ. 2543 – 2547 รวมทั้งตำแหน่งรองคณบดีฝ่ายวางแผนและพัฒนาของคณะฯนอกจากนี้ยังเคยรับตำแหน่งผู้ช่วยอธิการบดีในช่วงปี พ.ศ. 2541 อีกด้วย ในระยะที่ อ. สมเกียรติเป็นหัวหน้าภาคฯได้มีการเปิดรายวิชา“การฝึกปฏิบัติด้านเภสัชวิทยาทางสัตวแพทย์” ให้กับนิสิตชั้นปีที่ 6 เมื่อปี พ.ศ. 2544 นับเป็นการเข้าสู่ยุคของ Clinical Pharmacology อย่างเต็มตัว หลังจากที่ได้มีการปูพื้นความคิดเรื่องนี้มาโดยตลอดจากอาจารย์ในยุคแรกๆ อ.สมเกียรติถึงวาระเกษียณอายุในตำแหน่งรองศาสตราจารย์ เมื่อ ปี พ.ศ. 255

* Member of the Royal College of Veterinary Surgeon ประเทศอังกฤษ คนไทยที่ได้รับประกาศนียบัตรวิชาชีพสัตวแพทย์ (M.R.C.V.S.) และมีสิทธิ์ประกอบการบำบัดโรคสัตว์ในอังกฤษมี 6 ท่าน ได้แก่ ศ.พ.ท.น.สพ. หลวงชัยอัศวรักษ์, น.สพ. ไพโรจน์ (ลออ) คุ้มไพโรจน์, ศ.น.สพ. กำแหง พลางกูร, น.สพ. สำราญ วรรณพฤกษ์,ศ.น.สพ. ลำพูน ศศิบุตร์ และ ศ.น.สพ. ประสงค์ เตมียาจล

พ.ศ. 2518 - อาจารย์ สพ.ญ. วรา (จันทร์ศิริศรี) พานิชเกรียงไกร เข้ารับราชการซึ่งต่อมาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกจากประเทศสหรัฐอเมริกา เคยดำรงตำแหน่งหัวหน้าภาควิชาฯในช่วงปี 2527–2531, 2535 – 2539, 2539 – 2543 และ 2547 จนถึง 1 ก.พ. 2549-2552 ดำรงตำแหน่งรองคณบดีฝ่ายบริหารคณะสัตวแพทยศาสตร์  ในช่วงเวลาที่ อาจารย์วรา ดำรงตำแหน่งหัวหน้าภาคฯ ได้มีการขยายความรับผิดชอบด้านการเรียนการสอนของภาควิชาเพิ่มเติมจากระดับปริญญาตรีในหลักสูตรสัตวแพทยศาสตรบัณฑิต เป็นระดับปริญญาโท สหสาขาวิชาเภสัชวิทยาซึ่งเริ่มหลักสูตรในปี พ.ศ. 2531 และมีการปูพื้นฐานการร่างหลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาเภสัชวิทยาทางสัตวแพทยศาสตร์ อ. วราถึงวาระเกษียณอายุในตำแหน่ง รองศาสตราจารย์

พ.ศ. 2552 พ.ศ. 2520 – อาจารย์ สุพัตรา (นวอภิศักดิ์) ศรีไชยรัตน์ ซึ่งต่อมาได้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกจากประเทศเยอรมัน เคยดำรงตำแหน่งประธานหลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สหสาขาวิชาเภสัชวิทยา ซึ่งเป็นหลักสูตรหลังปริญญาตรีที่เกิดจากความร่วมมือระหว่างภาควิชาเภสัชวิทยาของคณะแพทยศาสตร์ คณะทันต-แพทยศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ และคณะสัตวแพทยศาสตร์ มีการรับนิสิตที่สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีสาขาวิทยาศาสตร์ชีวภาพและวิทยาศาสตร์การแพทย์เข้าศึกษาต่อในระดับปริญญาโทและขยายถึงปริญญาเอกในเวลาต่อมา อาจารย์ สุพัตรา ถึงวาระเกษียณอายุในตำแหน่ง รองศาสตราจารย์ เมื่อ ปี พ.ศ. 2556

พ.ศ. 2535 – อาจารย์ สพ.ญ.ศิรินทร หยิบโชคอนันต์ เข้ารับราชการซึ่งต่อมาได้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกจากประเทศสหรัฐอเมริกาดำรงตำแหน่งหัวหน้าภาคฯในช่วงปี พ.ศ. 2549 และรองคณบดีปฏิบัติหน้าที่ผู้อำนวยการโรงพยาบาลสัตว์เล็ก ในปี พ.ศ. 2552  เป็นผู้ริเริ่มงานวิจัยเกี่ยวกับการใช้สมุนไพรเพื่อแก้ไขภาวะเบาหวานในสัตว์ จนผลงานได้รับรางวัลรัชดาภิเษกสมโภช ปี พ.ศ. 2547 และรางวัลผลงานวิจัย จากสภาวิจัยแห่งชาติเมื่อปี พ.ศ. 2549 นอกจากนี้ยังประยุกต์หลักการใช้ยาในระดับพื้นฐานเข้าสู่การใช้จริงในทางคลินิกซึ่งมีผลงานวิจัยตีพิมพ์ในวารสารทางวิชาการทั้งในระดับชาติและนานาชาติอย่างต่อเนื่องรวมทั้งตำราวิชาการอีกหลายเล่ม อ. ศิรินทร ถึงแก่อนิจกรรม เมื่อปี พ.ศ. 2556 ในตำแหน่ง รองศาสตราจารย์ 

พ.ศ. 2537 – อาจารย์ สพ.ญ. ปิยะรัตน์ (ศุภชลัสถ์) จันทร์ศิริพรชัย เข้ารับราชการซึ่งต่อมาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกจากประเทศญี่ปุ่น ดำรงตำแหน่งหัวหน้าภาควิชาฯในช่วงปี พ.ศ. 2553-2556 และ ปี พ.ศ. 2556-2561เป็นผู้ที่สนใจการนำยาไปประยุกต์ใช้ในทางคลินิกโดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้ยารักษาโรคผิวหนังในสัตว์เลี้ยงซึ่งมีผลงานวิจัยตีพิมพ์ในวารสารทางวิชาการทั้งในระดับชาติและนานาชาติอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งตำราวิชาการอีกหลายเล่ม  นอกจากนี้ อ.ปิยะรัตน์ ยังมีผลงานวิจัยด้านการใช้สมุนไพรในสัตว์โดยผลงานที่ได้รับรางวัล Nagai Award จากประเทศญี่ปุ่นคือการใช้เจลทุเรียนในการรักษาแผลในสัตว์

พ.ศ. 2537–อาจารย์ สพ.ญ. อนงค์ (โรจนโกมล) บิณฑวิหค โอนย้ายมาจากกรมปศุสัตว์ตำแหน่งผู้ชำนาญการพิเศษด้านตรวจสอบและวิเคราะห์ทางวิชาการสัตวแพทย์ (พิษวิทยา) กลุ่มงานพิษวิทยาและชีวเคมี กองวิชาการ ซึ่งต่อมาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกจากประเทศญี่ปุ่นเมื่อปี พ.ศ. 2538 ดำรงตำแหน่งรองศาสตราจารย์ ระดับ 9 และเลขาธิการสภาคณาจารย์ ปี พ.ศ.2552 นับเป็นกำลังสำคัญของภาควิชาในด้านการเรียนการสอนวิชาพิษวิทยา รวมทั้งการให้บริการชันสูตรด้านพิษวิทยา นอกจากนี้ยังได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตปศุสัตว์ของคณะฯตั้งแต่ พ.ศ. 2547-2556 อ. อนงค์ ถึงวาระเกษียณอายุในตำแหน่งรองศาสตราจารย์ เมื่อปี พ.ศ. 2556

พ.ศ. 2540 – อาจารย์ ดร. ร.ท.หญิง สพ.ญ.เนาวรัตน์ สุธัมนาถพงษ์ สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกจากประเทศญี่ปุ่น เคยรับราชการที่กรมการสัตว์ทหารบก และทำงานเป็นนักวิจัยในฝ่ายวิจัยและพัฒนายาของภาคธุรกิจก่อนเข้ารับราชการในตำแหน่งอาจารย์ ภาควิชาเภสัชวิทยา  ปัจจุบันดำรงตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ระดับ 8 เป็นกำลังสำคัญของภาควิชาในด้านการเรียนการสอนระดับบัณฑิตศึกษา ดำรงตำแหน่งประธานหลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาเภสัชวิทยาทางสัตวแพทยศาสตร์ และผู้อำนวยการหลักสูตร สหสาขาวิชาเภสัชวิทยาในช่วงปี พ.ศ. 2555 – 2560 เป็นผู้ที่สนใจงานวิจัยเกี่ยวกับพิษวิทยา ซึ่งมีผลงานวิจัยตีพิมพ์รวมทั้งตำราวิชาการหลายเล่ม

พ.ศ. 2540 – อาจารย์ สพ.ญ.นิภัทรา (เทพวัลย์) สวนไพรินทร์ เข้ารับราชการซึ่งต่อมาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกจากประเทศสหรัฐอเมริกา อ.นิภัทรา มีความเชี่ยวชาญในด้านเภสัชจลนศาสตร์ของยาในสัตว์รวมทั้งมีงานวิจัยในด้านการดื้อยาของยาปฏิชีวนะซึ่งได้รับทุนวิจัยจากแหล่งทุนทั้งภายในและภายนอกมหาวิทยาลัย นอกจากนี้ อ.นิภัทรา ยังได้รับเชิญเป็นวิทยากรบรรยายเรื่องเกี่ยวกับยาสัตว์และมีผลงานวิจัยตีพิมพ์ในวารสารระดับนานาชาติอย่างต่อเนื่อง นับเป็นกำลังสำคัญของภาควิชาในด้านการเรียนการสอนและงานวิจัยของนิสิตทั้งระดับปริญญาบัณฑิตและบัณฑิตศึกษา

พ.ศ. 2556 – อาจารย์ น.สพ.ดร.เจนภพ  สว่างเมฆ เข้าปฏิบัติงานพนักงานมหาวิทยาลัย (อาจารย์ A-5) จบการศึกษาระดับปริญญาโท สาขาเภสัชวิทยาทางสัตวแพทย์ และปริญญาเอก สาขาชีวศาสตร์ทางสัตวแพทย์ ณ คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เดินทางไปฝึกอบรมและทำวิจัยในโครงการ 2013 Fulbright Research Visiting Scholar ณ Department of Bioengineering, School of Medicine, University of Washington (UW), Seattle, USA และไปทำวิจัยในฐานะ 2017 Research Visiting Scholar ณ Department of Molecular and Regenerative Prosthodontics, Graduate School of Dentistry, Tohoku University, Sendai, Japan ศึกษาวิจัยด้าน “การแพทย์และเภสัชศาสตร์ฟื้นฟูโดยการใช้เซลล์ต้นกำเนิด” (Regenerative Medicine / Pharmacology using Stem Cell-based Therapy) เพื่อคิดค้นวิธีการนำเซลล์ต้นกำเนิดทั้งในส่วนของเซลล์ต้นกำเนิดจากการเหนี่ยวนำ (induced-pluripotent stem cells; iPSCs) และเซลล์ต้นกำเนิดในเนื้อเยื่อที่โตเต็มวัย (adult stem cells; ASCs) มาใช้ประโยชน์ในทางการสัตวแพทย์ (mainly focus on diabetes mellitus, eye diseases, and bone regeneration in veterinary practice) มีความสนใจด้าน clinical pharmacology ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับ diabetes, pain management และ gastrointestinal drugs เป็นอาจารย์พิเศษและวิทยากรรับเชิญ รวมถึงกรรมการในหน่วยงานต่างๆ เช่น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา สัตวแพทยสภา ชมรมผู้ใช้ยาและชีวภัณฑ์สำหรับสัตว์